Kείμενο που μοιράστηκε στις 12 Νοέμβρη στο 1ο Γενικό Λύκειο Ευόσμου απο την συνέλευση ενάντια στον εθνικισμό και τον κοινωνικό εκφασισμό Θεσσαλονίκης
Η συλλογική μνήμη είναι αυτή που μπορεί να μας δώσει τα απαραίτητα εφόδια για να καταλάβουμε πως λειτουργούμε σήμερα ως κοινωνία. Να καταλάβουμε ποιες κοινωνικές δυνάμεις έδρασαν ή/και συνεχίζουν να δρουν σήμερα, να αντιληφθούμε γιατί έγινε ότι έγινε στο παρελθόν και πως μας επηρεάζει σήμερα.Η γνώση, λοιπόν, που οδηγεί στην συλλογική μνήμη είναι όπλο στα χέρια μας. Κι ας μην συγχέουμε τη συλλογική μνήμη με την παπαγαλία του υπαρκτού εκπαιδευτικού συστήματος και την δογματική μνήμη οποιασδήποτε ιδεολογικής απόχρωσης. Δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς ιστορικός και να γνωρίζει εκατοντάδες ημερομηνίες, ονόματα και τοποθεσίες για να καλλιεργήσει την ατομική και συλλογική μνήμη. Αν ήταν τόσο απλό όλοι αυτοί οι φιλομαθείς ιστορικοί, οι καθηγητάδες και οι πανεπιστημιακοί, «πεφωτισμένοι» θα μας είχαν ήδη σώσει από χιλιάδες κακοτοπιές. Η χειρότερη από αυτές τις κακοτοπιές που μπορεί να καταστρέψει μια κοινωνία ακούει στο ονόματα τυραννία, δικτατορία, χούντα… Συνήθως έρχεται στην εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα, αν και μερικοί από τους πιο επιτυχημένους δικτάτορες όπως ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι αναρριχήθηκαν στην εξουσία μέσω της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Στη σύγχρονη ιστορία της ελλάδας, μέχρι και σήμερα έχουν γίνει τουλάχιστον 20 πραξικοπήματα κάποια από τα οποία ήταν αποτυχημένα και κάποια από αυτά επιτυχημένα. Όλα αυτά τα πραξικοπήματα και τα καθεστώτα που επεβλήθησαν μεσω αυτων στην κοινωνία είχαν ένα κοινό παρανομαστή: τον εθνικισμό. Έτσι και την 21η Απρίλη 1967 με την υποκίνηση του κράτους των ΗΠΑ, εξυπηρετώντας οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα Αμερικανών και Ελλήνων , γίνεται πραξικόπημα και εγκαθιδρύει στρατιωτικό καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Πρωτεργάτες της Χούντας ήταν οι Παπαδόπουλος, Παττακός, Μακαρέζος, Λαδάς. Απ την πρώτη στιγμή κιόλας η Χούντα ήταν ξεκάθαρη όσον αφορά την ιδεολογική της ταυτότητα. Τα βασικά στοιχεία του λόγου που παρήγαγε ήταν ένας εθνικισμός που συνοψίζεται στο τρίπτυχο “Πατρίς Θρησκεία Οικογένεια” και στο σύνθημα “Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών”, τα οποία χρησιμοποιούνται μέχρι και σήμερα από φασιστικές οργανώσεις. Επίσης βασικό στοιχείο της χουντικής ιδεολογίας ήταν ο αντικομουνισμός και ο κοινωνικός αποκλεισμός των αντιφρονούντων και από την πρώτη μέρα επιβολής της χούντας άρχισαν διωγμοί, διώξεις, συλλήψεις, βασανισμοί και εξορίες κατά οποιουδήποτε θεωρούνταν εχθρός του καθεστώτος. Ένας άλλος πυλώνας στήριξης της Χούντας ήταν η εκκλησία. Με την τοποθέτηση του Ιερώνυμο Α’ ως αρχιεπισκόπου επιτεύχθηκε η πλήρης συμπόρευση εκκλησίας-κράτους. Τρανταχτό παράδειγμα σύμπλευσης εκκλησίας και φασιστικού κράτους αποτελεί το σχέδιο υλοποίησης ενός έργου για την ανέγερση ενός ναού στα τουρκοβούνια, που κατέληξε σε ένα ακόμη οικονομικό σκάνδαλο.
Από την πλευρά του κινήματος, που είχε εν μέρει αποδείξει την μαχητικότητά του κατά τη διάρκεια των Ιουλιανών, εμφανίζονται οι πρώτες αντιστασιακές ενέργειες όπως αυτή της απόπειρας ανατίναξης του Παπαδόπουλου από τον Παναγούλη το ’68 και αυτή των Τσικουρή και Αντζελόνι το ’70 εναντίον της πρεσβείας των ΗΠΑ. Οι τελευταίοι πεθαίνουν όταν η βόμβα που μεταφέρουν εκρήγνυται μέσα στο αυτοκίνητό. Μετά το 1970 η αντίσταση παίρνει και πιο συλλογικές μορφές, μέσω οργανώσεων κυρίως της αριστεράς που δρουν στο εξωτερικό και αργότερα στο εσωτερικό, με διάφορες μορφές πάλης (συνήθως βομβιστικές ενέργειες εναντίον κρατικών και καπιταλιστικών στόχων). Ενδεικτικά αναφέρουμε τις οργανώσεις 20η Οκτώβρη, ΛΕΑ, Άρης, ΑΑΑ, ΕΚΚΕ, ΔΕΑ, ΠΑΚ, ΔΑΣ. Τον Νοέμβρη 1973, μέσα στον απόηχο της εξέγερσης και της σφαγής στο πολυτεχνείο, η σκληρή τάση των χουντικών του Ιωαννίδη, με παρότρυνση των ΗΠΑ, “ανατρέπει” τον Παπαδόπουλο κηρύσσοντας εκ νέου τον στρατιωτικό νόμο, καταγγέλοντας “προδοσία της επαναστάσεως” από την κυβέρνηση Μαρκεζίνη-Παπαδόπουλου. Αποτέλεσμα της αναρρίχησης Ιωαννίδη στην εξουσία ήταν επίσης το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Κύπρο. Μέσα σε αυτό το κλίμα η χούντα του Ιωαννίδη καταρρέει κάτω από το βάρος της πολεμικής ήττας.
Μπροστά σε αυτό το αδιέξοδο οι χουντικοί καλούν τον παλιό πολιτικό κόσμο και οργανώνουν την ομαλή πολιτική μετάβαση της εξουσίας. Τελικά συμφωνούν στο ότι ο καταλληλότερος και δοκιμασμένος από παλιά για αυτή τη θέση είναι ο Κ. Καραμανλής. Ακόμη και κομμάτια της αριστεράς που δεν βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εμμέσως συναινούν στην επιλογή Καραμανλή. Τάση που συνοψίζεται στο σύνθημα του Θεοδωράκη “Καραμανλής ή Τανκς”. Ταυτόχρονα όσος κόσμος αυθόρμητα βγαίνει στους δρόμους μετά την κατάρρευση της δικτατορίας δέχεται την πρώτη δημοκρατική καταστολή.
Το νέο δημοκρατικό καθεστώς, από τη μία κλείνει τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και οι εξόριστοι γυρνάνε στους τόπους τους, αλλά συγχρόνως αφήνει ανέγγιχτο τον εκτελεστικό κορμό του χουντικού κράτους (ΕΑΤ-ΕΣΑ, βασανιστές, μπάτσους, στρατιωτικούς κ.α.). Οι μόνοι που πέρασαν από δίκη και καταδικάστηκαν ισόβια ήταν οι πρωτεργάτες της χούντας. Αντίθετα με την επίσημη εκδοχή της ελληνικής ιστορίας που διδάσκεται στα σχολεία, η δικτατορία δεν ανατράπηκε και η δημοκρατία δεν πήρε ποτέ τη ρεβάνς. Απεναντίας είτε διατήρησε, είτε επανένταξε στους κόλπους του κατασταλτικού της μηχανισμού (αστυνομία, Κρατική Υπηρεσία Πληροφοριών) πολλούς από το προσωπικό και τους οπαδούς της 7ετίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως σύμφωνα με επίσημα έγγραφα της ΚΥΠ του 1981 οι γνωστοί φασίστες Πλεύρης, Μηχαλολιάκος, Μηχαλόπουλος, Δάκογλου είναι μισθοδοτούμενοι της ΚΥΠ, σημερινης ΕΥΠ (Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών), και θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στη συνέχεια μέσα στον εθνικιστικό-φασιστικό χώρο. Είναι ιστορικώς αποδεδειγμένο ότι η άνοδος του φασισμού ευνοείται σε περιόδους οικονομικής ύφεσης, κοινωνικής αναταραχής και πολιτικής αστάθειας και ως ένα σημείο αποτελεί μηχανισμό του κράτους για την αποκατάσταση της έννομης τάξης.
Τριανταοχτώ χρόνια μετά την πτώση της χούντας, βρισκόμαστε ξαφνικά αντιμέτωποι με την άνοδο του φασισμού στην Ελλάδα. Εμεις σε αυτή την κατάσταση βρίσκουμε τους εαυτούς μας απέναντι από αυτούς που επικαλούμενοι την καθαρότητα της φυλής, την τάξη, την ασφάλεια και την εθνική ενότητα επιτίθενται εναντίον όσων δεν ταιριάζουν στα πρότυπα τους και όσων αντιστέκονται στις ιδέες τους και όλα αυτά υπό τις επευφημίες μερίδας της κοινωνίας. Έτσι έχοντας στήσει τη δικιά μας δομή θα είμαστε εκεί για να πολεμήσουμε τον εθνικισμό-φασισμό στην κοινωνία που ζούμε, προτάσσοντας την αλληλεγγύη ως όπλο μας.
